Cha Chabannon, vị thầy của sự khiêm hạ

Cuộc đời của Ngài âm thầm mà mãnh liệt, giản dị mà sâu sắc, phản ảnh gương mặt của một Đức Kitô tự hạ đến tận cùng.

Giữa trào lưu phát triển của thế giới kỹ thuật số, con người bị cuốn vào dòng chảy “đánh bóng cái tôi” qua facebook, youtube và biết bao phương tiện khác. Theo xu thế này, người ta coi những người sống hiền lành, khiêm tốn là khờ dại, ngu ngốc. Như thế, giá trị của một người sống khiêm hạ có còn soi sáng cho thế hệ trẻ ngày nay, là đối tượng dường như đang đánh mất dần những phẩm tính nhân bản cốt lõi? Câu hỏi này sẽ được làm sáng tỏ qua chân dung tinh thần của một vị thầy khiêm hạ - Đức Cha Chabanon. Cuộc đời của Ngài âm thầm mà mãnh liệt, giản dị mà sâu sắc, phản ảnh gương mặt của một Đức Kitô tự hạ đến tận cùng.

Đức Cha Alexandre Paul Marie Chabanon xuất thân từ địa phận Mende, nước Pháp. Năm 23 tuổi, ngài được thụ phong linh mục và qua truyền giáo tại Việt Nam. Năm 48 tuổi, ngài nhận sứ vụ làm Bề trên Đại Chủng Viện Huế, sau đó hai năm, được Đức Cha Allys trao phó thêm nhiệm vụ đào tạo các nữ tu đầu tiên Dòng Con Đức Mẹ Vô Nhiễm. Lúc ngài 60 tuổi thì được bổ nhiệm làm Giám mục phó, một năm sau đó, ngài thay thế Đức Cha Allys cai quản địa phận Huế. Cuộc đời của cha Chabanon nổi bật qua câu châm ngôn sống: “yêu thích ẩn dật và kể mình bằng không”.

Khiêm hạ nội tâm

Không phải ngẫu nhiên mà cha Chabanon sống khiêm hạ, nhưng chính vì sự khiêm hạ của ngài đặt nền tảng trên sự tự hạ của Chúa Giêsu Kitô. Tinh thần của một Vị Thiên Chúa trút bỏ vinh quang, tự hủy đến tận cùng cho đến nằm trần truồng trên cây Thánh giá vì yêu đã được phác họa phần nào nơi cung cách và thái độ sống của cha Chabanon. Sự hiền lành và khiêm nhường của trái tim Chúa Giêsu là kim chỉ nam cho ngài. Vì thế, ngài đặt tước hiệu cho nhà nguyện Dòng Con Đức Mẹ Vô Nhiễm là Thánh Tâm Chúa Giêsu, lấy huy hiệu giám mục có hình Trái Tim Chúa Giêsu. Có lẽ trong sâu thẳm, cha Chabanon thấm đẫm lòng kính sợ Chúa, sẵn lòng tin tưởng vào Chúa, mềm mại với chân lý và giáo huấn của Chúa trong Tin Mừng cũng như các giáo huấn của Hội Thánh, nên ngài rất yêu mến Giáo Luật và tự tay viết bản luật đầu tiên của Hội dòng Con Đức Mẹ Vô Nhiễm.

Bên cạnh đó, cha Chabanon rất mộ mến con đường thơ ấu thiêng liêng của Thánh nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu và bắt chước đời sống đơn sơ của thánh nhân. Ngài mang trong mình một trái tim dịu hiền và quảng đại dành cho tha nhân. Sự giản dị của cha Chabanon làm cho những người tiếp xúc với ngài rất yêu mến và cảm nhận được sự gần gũi, tôn trọng.

Khiêm hạ ngoại tại

Đức Thánh Cha Phanxicô đã từng nói về phương thuốc chữa trị bệnh kiêu ngạo là khiêm nhường. Chính cha Chabanon đã sở hữu được phương thuốc này, và làm lan truyền linh dược ấy cho những đối tượng mà ngài phục vụ. Cái khiêm tốn nơi cha Chabanon thể hiện qua việc ngài không thích những hào nhoáng bên ngoài, không thích được hầu hạ, đón rước và những lễ nghi long trọng bên ngoài. Tuy giữ chức vụ cao nhưng cha Chabanon sống rất khó nghèo, ngài ăn mặc đơn giản với một đôi giày, một đôi tất cũ và chiếc áo choàng sờn màu. Ngài sống trầm lặng và tế nhị, biết nhận khuyết điểm của mình. Ngài sống bình dân, hòa đồng với hết mọi người, cụ thể lúc làm cha sở Di Loan, tuy có cha phó nhưng ngài vẫn không ngừng dạy giáo lý cho trẻ nhỏ và ngồi tòa giải tội suốt nhiều ngày trọn; ngài sửa sang nhà thờ và mở mang nhà xứ để đón tiếp các vị thừa sai và các linh mục bản xứ lui tới hỏi ý kiến ngài.

Tại Đại Chủng viện, Ngài ảnh hưởng trên các chủng sinh bởi sự khổ hạnh, khiêm nhường và yêu mến đời sống cầu nguyện. Phòng của ngài đơn sơ như phòng của các chủng sinh khác và chẳng bao giờ thấy ngài bất bình về vấn đề gì hoặc về ai.

Trong cương vị là Giám mục, Đức cha Chabanon sống cởi mở, thân tình với các anh em linh mục, đặc biệt, ngài mong muốn sự hòa đồng Việt - Pháp nên đã đi tiên phong trong việc đặt một cha người Pháp làm phó xứ dưới quyền một cha Việt Nam cũng như việc không phân biệt thứ tự về chỗ ngồi trong nhà cơm của các linh mục. Ngài căn dặn con cái của ngài phải khởi sự lại luôn, bởi vì con người luôn yếu đuối, mỏng dòn. Ngài hy sinh, quên mình để phục vụ giáo phận đến nỗi không hề để ý tới tình trạng sức khỏe suy kiệt của mình. Ngài sống nghèo và chết nghèo, ngày 4 tháng 6 năm 1936, ngài qua đời tại Marseille trên đường trở về Pháp để chữa bệnh, hưởng thọ 63 tuổi, với 34 năm linh mục và 6 năm giám mục.

cha Chabanon đã sống một cuộc đời thật đẹp, không phải cái đẹp của vẻ hào nhoáng bên ngoài nhưng chính là nét đẹp của hương thơm khiêm tốn, tỏa lan đến thế hệ của chúng ta. Là người trẻ Con Đức Mẹ Vô Nhiễm, chúng ta yêu mến và tự hào vì có một người cha mẫu mực như thế. Lòng yêu mến cha không dừng lại nơi cảm xúc chóng qua nhưng cần được chuyển hóa trong con tim và hiện thực hóa trong thái độ sống và cung cách phục vụ của chúng ta, hầu chiếu tỏa ánh sáng khiêm nhường của Chúa cho hết mọi người chúng ta gặp gỡ.

Lucia Tuyết (Khấn tạm), FMI