Đời sống Đấng Sáng Lập làm sáng tỏ các cam kết thánh hiến của người CĐMVN

Tạ ơn Chúa về 100 năm hành trình hiến dâng: khiết tịnh, nghèo khó và vâng lời của chị em Con Đức Mẹ Vô Nhiễm. Đấng Sáng Lập - Đức Cha...

Tạ ơn Chúa về 100 năm hành trình hiến dâng: khiết tịnh, nghèo khó và vâng lời của chị em Con Đức Mẹ Vô Nhiễm. Đấng Sáng Lập - Đức Cha Eugène Marie Joseph Allys (Lý) là người cha luôn sống động trong đời sống của chị em. “Cây tốt sinh quả tốt” (Mt 7,17). Quả thật, Cây Cổ Thụ Allys đã để cho “tình yêu thương mọi người” bén rễ sâu trong Đức Kitô khiết tịnh, nghèo khó và vâng lời nên đã làm trổ sinh hoa trái dồi dào. Chị em CĐMVN: đời sống, linh đạo, đặc sủng và sứ mạng là những hoa trái tốt tươi và cụ thể, phần nào nói lên thao thức, tinh thần đạo đức và sự tốt lành của Đức Cha Allys. Để hiểu rõ hơn đời sống của Đấng Sáng Lập đã và đang làm sáng tỏ cam kết thánh hiến của chị em CĐMVN như thế nào, trong bài viết này, trước hết chúng ta cùng lượt lại đời sống và những thao thức của ngài liên quan đến những cam kết thánh hiến; các chị tiền bối đã say mê và hăng hái được theo bước cha hiền nên giống Chúa Giêsu khiết tịnh, nghèo khó và vâng lời hơn; và đang được lan truyền đến chị em CĐMVN hôm nay.

Ngày 12.2.1852, Đức Cha Eugène Marie Joseph Allys đã được Thiên Chúa ưu ái đặt ngài trong một “gia đình nghèo nhưng đạo đức”. Từ môi trường gia đình, Ngài đã có kinh nghiệm của một người nghèo sống gần gũi và quảng đại với Thiên Chúa. Quyết hiến dâng tron vẹn cho Thiên Chúa cả hồn xác, Ngài đã chọn ơn gọi tu trì. Vào ngày 10.10.1875 là ngày ngài thụ phong linh mục và chỉ hai tháng sau, ngày 16.12.1875 ngài lên đường đến truyền giáo tại Việt Nam. Ngài đã chọn sống nghèo ở giữa người nghèo, hy sinh cho người nghèo và liều thân vì người nghèo (x. TSA).

Đức Cha không chỉ thao thức cho nhu cầu mục vụ trong giáo phận “ưu tư về lớp trẻ cần được giáo dục”: tổ chức một trường sư phạm, đào tạo nữ giáo viên dạy giáo lý và chữ nghĩa nhưng ngài còn nghĩ đến đời sống tu trì, sống các Lời Khuyên Phúc Âm. Do vậy, Đức Cha đã có ý định đào tạo tất cả những giáo viên này thành những nữ tu “tận hiến đời mình cho Chúa Cha, tiến bước theo Đức Kitô” (LS 1) với “lời cam kết vĩnh viễn” khiết tịnh, nghèo khó và vâng lời trong Hội Dòng “Con Cái Đức Maria Vô Nhiễm” (LS 8). Đức Cha đã mong muốn Hội Dòng này được lập nên là để chị em được cùng với Mẹ bước theo sát Chúa Kitô khiết tịnh, vâng lời và khó nghèo; đem ơn cứu độ đến cho mọi người, đặc biệt là thanh thiếu nữ, qua sứ mạng giáo dục của Hội Dòng (x. LSD 17-19).

Khiết Tịnh

Đấng Sáng Lập của chúng ta là người trọng chữ “YÊU”, một tình yêu vĩ đại theo gương Đức Kitô. Ngài đã chọn sống “độc thân vì Nước Trời” (Mt 19,25). Câu châm ngôn và đời sống yêu thương của ngài đã toát lên một tâm hồn khiết tịnh: “tôi thương mến mọi người” (Diligo omnes). Ngài sống thanh khiết với một con tim tế nhị “ôm ấp mọi người, không trừ một ai, biết rung cảm với người khác; ngài tiếp xúc dễ dàng với mọi hạng người”; ngài yêu thương, phục vụ người khác bằng ngọn lửa yêu mến Chúa.

Ngài sống khiết tịnh là để yêu thương, sống với, và nâng đỡ anh chị em, đặc biệt anh em trong linh mục đoàn. Cửa nhà ngài luôn rộng mở để đón tiếp mọi người với thái độ niềm nở qua nụ cười trên môi; Ngài sống khiết tịnh là vì lòng yêu mến Chúa; Hơn nữa, di chúc của Ngài cũng chẳng có gì khác ngoài lời yêu thương: “Cha thương mến tất cả các con” (Combien Je Vous aime tous). Đức Cha như thể suốt đời chỉ biết nói và sống lời yêu thương. Quả vậy, lời trăn trối này cũng là châm ngôn giám mục của Ngài “tôi thương mến mọi người” (Diligo omnes). Đó là điều mà ngài đã sống, mong ước sống và cũng là lời cuối, lời trăn trối (x. TSA).

Nghèo Khó

Có lẽ Đức Cha đã nghe được tiếng Thiên Chúa và thấm nhuần lời Kinh Thánh: “Vì trong đất của anh (em) sẽ không thiếu người nghèo, nên tôi truyền cho anh (em): hãy mở rộng tay giúp người anh em khốn khổ, nghèo khó của anh (em), trong miền đất của anh (em)…” (Đnl 15,11). Do vậy, trong sứ vụ của ngài, ngài đã tận tụy giúp đỡ những người công giáo cũng như lương dân, cung cấp tiền bạc, phương tiện dồi dào cho việc giảng dạy dự tòng, tân tòng, thành lập các giáo xứ mới, xây cất nhà nguyện, nhà thờ… Với một tấm lòng khoan dung và tinh thần vâng lời triệt để thánh ý Chúa, ngài cũng đã thực hiện thừa tác vụ của mình cách hiệu quả. Nhờ vậy, họ đã có thể đứng vững trong cơn gian nan thử thách.

Về bản thân, ngài đã sống rất giản dị, hy sinh, cậy trông phó thác vào Thiên Chúa là Đấng giàu có vô song và là kho tàng của ngài. Dù ở giữa muôn ngàn khó khăn, ngài vẫn luôn bình an, tươi cười. Ngài nghèo khó đối với bản thân nhưng lưu tâm đến nhu cầu tinh thần và vật chất của dân Chúa. Ngài nhìn nhận tất cả những gì ngài làm, ngài có là do ơn Chúa ban. Trong công việc mục vụ, khi có nhiều người trở lại đạo, Đức Cha không cho đó là công nghiệp của ngài, nhưng “ngài cảm tạ Thiên Chúa tốt lành đã thương đến vùng truyền giáo nhỏ bé của Huế” (x. TSA).

Vâng Lời

Vâng lời là tin tưởng vào tình yêu và quyền năng của Chúa trong cuộc đời và trong sứ vụ. Vâng lời là đặt ý mình trong ý Chúa, muốn làm điều Chúa muốn và làm công việc bổn phận với lòng, tin, cậy và phó thác. Đức Cha không khỏi trải qua những lúc vui, buồn và trái ý trong cuộc sống thường ngày, nhưng ngài “cố gắng chu toàn phận sự theo lương tâm”. Ngài đã chấp nhận “những sự khó thường ngày thường gặp với tinh thần hy sinh, từ bỏ”.

Vâng lời là chấp nhận gian nan thử thách, thực hiện sứ mạng và nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa nơi người khác và trong sứ vụ. Vâng lời là đón nhận trái ý với một tâm hồn bình an phó thác. Khi tuổi đã về già, sức khỏe của Đức Cha yếu dần nhưng “nụ cười vẫn luôn nở trên môi; điều lớn lao hơn và thử thách cam go hơn là khi mắt ngài đã mù hẳn, ngài đã chấp nhận cách dũng cảm và vui tươi nhẹ nhàng” (x. TSA).

II. Đời Sống Đấng Sáng Lập làm sáng tỏ các Cam Kết Thánh Hiến của Các Chị Tiền Bối

Từ những năm đầu thành lập Hội Dòng, quý chị tiền bối đã rất yêu mến, phấn khởi, chăm chú học và thực hành ba Lời Khuyên Phúc Âm (x. LSD tr.19-20).

Khiết Tịnh

Chị em được khắc ghi vào trong tâm hồn lòng yêu mến Mẹ Vô Nhiễm như là nền tảng và sự an toàn, sức mạnh và sự thúc bách cho chị em hăng say yêu mến đời sống khiết tịnh. Quý chị tiền bối đã giữ khiết tịnh với tất cả lòng yêu mến và rất nhiệm nhặt. Không chỉ trên thân xác nhưng cả trong suy nghĩ, lời nói, cử chỉ và hành động của quý chị cũng thật nết na, đoan trang và trong sạch để nên giống Chúa Giêsu và Mẹ Maria Vô Nhiễm hơn. Lược sử Dòng 90 năm lưu truyền lại rằng: “Bà bề trên M. Thérèsa rất chú trọng đến lời khấn khiết tịnh, không chịu được những lời nói hai ý ba tứ, những chuyện bông đùa thế tục. Bà căn dặn và đề phòng chị em trong mọi trường hợp cũng như khuyên chị em sống nhiều với Chúa Giêsu Thánh Thể và Mẹ Maria Đồng Trinh. Như thế, chị em sẽ trở nên trong sạch, không ai chê trách được điều gì, và sẽ trở thành những người con vẹn toàn của Thiên Chúa (x. Pl 2,15)” (x. LSD tr.57).

Nghèo Khó

“Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì nước Thiên Chúa là của anh em” (Lc 6,20). Theo Lời Chúa dạy, quý chị đã sống thật khó nghèo: của cải, vật dụng đều là của chung, đồ dùng thô sơ, thiếu luôn cả những cái cần thiết, áo xống cùng một loại vải, hai màu đen trắng. Quý chị tự nguyện hy sinh, chia sẻ đồ dùng cá nhân cho chị em khác. Đời sống vật chất tuy thiếu thốn, đạm bạc, lao nhọc, nhưng thật đầm ấm. Trong các buổi sinh hoạt hàng tuần, bà Bề trên Madeleine Quế cũng thường nhắc nhở chị em chú tâm đến “đức khó nghèo và việc thờ phượng” (x. LSD tr.56.62).

Theo gương Chúa Giêsu và theo tinh thần nghèo khó của Đấng Sáng Lập, chị em càng hướng về người nghèo. Các lớp học bình dân được mở ra; chị em tận dụng mọi cơ hội để nói về Chúa và rao giảng Tin Mừng cứu độ. Đây cũng là nguyện vọng của Đấng Sáng Lập thao thức cho con em được giáo dục theo tinh thần Kitô Giáo và nhiều linh hồn được cứu rỗi (x. LSD tr.59).

Vâng Lời

Từ thời đầu, các chị tiền bối đã tỏ ra muốn được tiến sâu và tiến xa trên con đường nhân đức nên các chị đã tỏ ra ngoan ngùy với ý Chúa qua Bề trên. Chị Bề trên Agathe Thường với lòng nhiệt thành đơn sơ: chị được cha Bề trên Chabanon sát cánh hướng dẫn mọi điều. Hơn thế nữa, chị phục tùng cha Bề trên và rất mực khiêm nhu như Lời Chúa dạy: “Anh em hãy vâng lời những người lãnh đạo anh em và hãy phục tùng họ, vì họ chăm sóc linh hồn anh em (Dt 13,17a).

Trong cuộc sống hằng ngày, chị em sốt sắng, tinh thần kỷ luật cao, vâng lời mau mắn, tình huynh đệ đầy đặn. Sự bình an lan tỏa khắp tu viện. Cuộc sống luôn còn những bất toàn, trái ý nhưng các chị vẫn một mực vâng lời “dẫu mệnh lệnh có lúc khó khăn và thiếu khéo léo bảo ban của Bề trên” (x. LSD tr.61.82).

III. Chị em Con Đức Mẹ Vô Nhiễm hôm nay

Nhờ vào làn gió mới của Công Đồng Vatican II, bà Bề trên M. Claudia đã mạnh dạn đưa chị em tìm về cội nguồn của Tin Mừng, về với tinh thần và ý định của Đấng Sáng Lập: Luật Dòng được sửa đổi, tinh thần và cách sống Ba Lời Khuyên Phúc Âm của chị em từ đó cũng chuyển mình.

Khiết Tịnh

Khiết tịnh trong đời sống thánh hiến là tình yêu dành cho Thiên Chúa. Đức Kitô là khuôn mẫu cho mọi trái tim trong sạch (x. Mt 5,8) và là một mẫu gương hoàn hảo cho tình yêu thanh khiết của những người tu trì. Theo Đức Kitô khiết tịnh, chị em hiến dâng trái tim không bị phân chia với mối tình dành riêng cho Đức Kitô để cùng Người phục vụ Nước Thiên Chúa (x. LS 21).

Đức Cha Đồng Sáng Lập Alexandre Paul Marie Chabanon đã dạy: “chị em được thánh hiến để trở nên thánh thiện mà phục vụ một mình Thiên Chúa. Vì vậy, hãy giữ cho thân xác và tâm hồn chị em được tinh tuyền thánh thiện” (x. LTK IV,B,3). Theo lời chứng của chị Léocadie Thuần rằng các chị thường thi đua và cùng nhau sống đức khiết tịnh từ trong tâm trí, con tim và trong hành động (Sinh nhật 60 CĐMVN, tr.5). Hơn nữa, đặc tính của người Con Đức Mẹ Vô Nhiễm là đặc biệt yêu mến đức khiết tịnh cách riêng và làm cho đức ấy lan tỏa trong môi trường mình sống (LTK I,1). Luật sống cũng dạy chị em siêng năng suy gẫm lòng trinh khiết của Mẹ Maria Vô Nhiễm để có thể sống đức khiết tịnh tốt hơn (x. LS 27).

Chuỗi mân côi hằng ngày là sợi dây thiêng liêng liên kết chị em với nhau và cũng là lời cầu nguyện cho mỗi chị em trong Hội Dòng ơn sống khiết tịnh và trung thành trong đời sống thánh hiến (LTK VII,A 16; LS 27). Đức Khiết tịnh là điều tiên quyết chị em CĐMVN có bổn phận làm chứng và làm lan tỏa ra cho thế giới.

Nghèo Khó

Chị em CĐMVN sống nghèo khó trong bình an, hạnh phúc và đầy lòng biết ơn. Bằng sức lao động của đôi bàn tay và hoàn toàn lệ thuộc vào Thiên Chúa, chị em cũng sẵn lòng chia sẻ niềm hạnh phúc và lòng biết ơn đó đến những người xung quanh (x. LS 32-32). Và như thế, chị em có thể tiếp tục sứ mạng loan báo Tin Mừng cho người nghèo như Chúa Giêsu.

Hơn nữa, Mẹ Giáo Hội cũng nhấn mạnh “tự tình ở khó nghèo để theo Chúa Kitô đó là một điểm đặc biệt giá trị đối với ngày nay nên các Tu sĩ phải thực hiện đức Khó nghèo cách cẩn thận tỉ mỉ, và khi cần, cũng phải minh chứng Đức ấy bằng những hình thức mới mẻ” (DT 39). Đây cũng là dịp tốt, một lần nữa chị em lại được ôn lại tinh thần, đặc sủng của Đấng Sáng Lập sau 100 năm thành lập Hội Dòng và bắt đầu cho hành trình trăm năm mới.

Vâng Lời

Cá nhân cũng như cộng đoàn, chị em tìm kiếm ý Chúa qua đối thoại, cầu nguyện và lắng nghe Thần Khí, Đấng đang hoạt động trong mỗi chúng ta. Nhờ thế chúng ta có thể sẵn sàng để từ bỏ ý riêng cho ý Chúa được trọn vẹn trong lòng tin và lòng mến (x. LS 42-45). Chị em CĐMVN sống lời khấn vâng lời trong vui tươi, kết quả là, cuộc sống của chị em được tròn đầy hơn. Đây là chứng tá của sự tự do đích thực, tự do của con cái Thiên Chúa. Bởi lời khấn Vâng Lời, chị em tận hiến ý riêng cho Chúa, đặt chính mình làm của lễ hy sinh thượng tiến Chúa và nhờ đó chị em được kết hợp bền chặt hơn với chương trình Cứu chuộc của Chúa theo gương Chúa Kitô, Đấng đã đến để làm theo ý Đức Chúa Cha (x. Ga 4,34.5,30; Dt 10,7; Tv 39,9; DT 45).

Kết luận

Như vây, việc tuân giữ Ba Lời khuyên Tin Mừng không vì lý do gì khác hơn là để trở nên giống Chúa Giêsu khiết tịnh, khó nghèo và vâng phục. Đức Cha Allys là gương mẫu và là chứng tá sống động theo nếp sống Tin Mừng: khiết tịnh, nghèo khó và vâng lời. Rồi đến các chị Tiền Bối đã không phụ lòng người cha hiền, quý Chị đã hăng say và hết lòng yêu mến mà tiếp tục hành trình tiến bước theo sát Đức Kitô hơn trong cùng một tinh thần. Chị em CĐMVN ngày nay không ngừng trở về nguồn để cùng nhìn lại, nghe lại và làm sống lại cái tinh thần ấy cách linh hoạt và mạnh mẽ trong thế giới hôm nay. Mong rằng mỗi chị em chúng ta cũng được như thánh Phaolô xác tín: “Tôi sống nhưng kỳ thực không phải tôi sống, mà là Đức Kitô sống trong tôi” (Gl 2,20).

Nt. M. Matta Vân Phương, FMI